Voetbalplaatjes

Aan het eind van elke kassa bij de AH staan ze, verdekt opgesteld tussen de winkelwagentjes. De kleine jongetjes met schaamteloze bedoelingen vragen of je voetbalplaatjes hebt. Het interesseert ze niet wat je aan je hoofd hebt, welke twijfels je plagen of hoeveel haast je hebt naar huis te komen. Ze willen maar een ding, plaatjes van voetballers!
De caissières hebben instructies ze weg te sturen, het management heeft blijkbaar last van de onvoorziene gevolgen van de creativiteit van het hoofdkantoor. Men is bang de clientèle af te schrikken door de plots ontstane passie. De dame voor mij aan de kassa wordt gewaarschuwd geen aandacht aan het fenomeen te besteden. Mij valt een zelfde lot ten deel. Bij AH maakt men geen onderscheid, ook niet tussen onwetende moeders en begrijpende vaders. De caissière is immers ook een dame zonder weet van de hartstocht van kleine jongetjes. Ik weet wel beter als de dames, ooit was ik ook zo’n jongetje dat voetbalplaatjes verzamelde. Niet dat die voetballers mij een biet boeiden, ik was immers een handballer, en een zeiler. Maar verzamelen wordt een missie op zich als al je vriendjes op school en in de buurt door het virus bevangen zijn. Dan ben je kansloos als kleine vent. Je moet ook wel je moeder bidden en smeken toch alsjeblieft nog wat boodschappen te gaan doen zodat jij nog een kans maakt op dat ene ontbrekende plaatje…
En de handel in dubbele plaatjes op het schoolplein is ingrijpender als elke les in rekenen of taal. Hier wordt de vrije markt economie voor het eerst aan den lijve ondergaan. Een onbetaalbare les, waar de bokken van de schapen worden gescheiden. Hier wordt duidelijk wie een gevoel voor de handel heeft en wie een plichtmatige werknemer gaat worden. Wie een geslepen en creatief ondernemer gaat worden, en manieren bedenkt om aan handel te komen en die te verzilveren. En wie slechts het plein ziet en zich mee laat slepen door de emoties die daar regeren…
Wie heeft deze mannetjes ooit laten geloven dat hun hebzucht de dominante factor is? Zo wordt het wel erg lastig je kind op te voeden met fatsoenlijk normen. Als we nou eens een reclamecampagne bedenken voor biologische producten, of voor eerlijke handel. Of voor de vaderlandse geschiedenis, of de Nederlandse literatuur. Een plakboek met de hoogtepunten uit de geschiedenis? Een plakboek met de imprint van elk product uit het assortiment van de betreffende supermarkt? Dat zal ze leren!
De hartstocht van het verzamelen zal er niet minder om zijn, zeker niet als het opgroeiende tuig uit de doeken wordt gedaan omtrent het hoe en wat van wat er te koop is. Plots is het pijnlijk duidelijk dat de moderne insteek van de reclame industrie de laagste drijfveren van de mens aanspreekt, die uit de thalamus. De cortex waar iedereen meent mee te denken en zijn beslissingen mee te nemen is in dit proces ver te zoeken. De laagste instincten in het menselijk gedrag regeren in ons koopgedrag, laat ons dat niet uit het oog verliezen. Daarom is elke reclameboodschap ook daarop gericht. En niet op ons gezond verstand. Want dat gezonde verstand verlangt kennis van zaken. En dat hebben we niet, omdat geen mens ons die kennis durft bij te brengen, want stel je eens voor dat iemand daarmee aan de haal gaat! Dan begrijpen we er niets meer van en hebben we geen idee meer hoe we die volgende campagne op poten moeten zetten…

De hartstocht van een generatie is schromelijk onderschat. De kleine mannen zijn niet meer te stuiten in hun jacht naar de vervulling van hun verzamelwoede. Maar daarin zijn zij niet anders als de generaties die hen voorgingen. De zucht naar deze vervulling van behoefte is van alle tijden.

Ik kon slechts meewarig glimlachen bij de aanblik van dit gepassioneerde tuig. De analogie met de huidige markteconomie schemert in hun ogen. De volgende generatie van graaiers is al opgestaan. Tegen de tijd dat de plaatjes van voetballers geschiedenis zijn verlangen zij waarschijnlijk een bonus voor de geleverde diensten, en wat handgeld om hun handel elders te zoeken. Het zijn immers moderne tijden…

Vanavond hebben de heren voetballers weer laten zien waarom zij ons niet verdienen. Ook daar heeft de crisis toegeslagen. Laten we ze maar wijsmaken dat we er geen geld meer voor hebben. Dat is niet ver bezijden de waarheid...